A compliment is a verbal sunshine!

“Compliment people.

Magnify their strengths,

not their weaknessens”

(Joyce Meyer)

We zien mensen dingen doen. We horen mensen dingen zeggen. En we vinden er altijd wel iets van. We ‘beoordelen’ het, positief of negatief. Soms zeggen we er iets van, vaak ook niet. Zelfs niet als het oordeel positief is. Maar wanneer werkt een compliment nu écht?

Gedrag van anderen lokt iets uit bij ons, we bekijken het zelden objectief, geven er meestal een invulling aan. Deze invulling vertrekt vanuit een ‘vooroordeel’, we hebben onze mening over iemand (onbewust) vaak al half klaar.

Dat is lastig, want soms is de intentie die iemand heeft met zijn of haar gedrag ( of wat hij of zij zegt) helemaal anders dan wat wij denken. Op die manier ontstaan misverstanden en soms zelfs conflicten.

En dan is er nog dat positieve oordeel. Een oordeel wat we benoemen als een ‘compliment’.

Als onze kinderen klein zijn, overladen we hen met dit soort ‘oordelen’ : “ Wauw, jij kan goed zwemmen!”, “ Ik zag je lopen, wat ben jij snel zeg!”, “ Dat is pas een goed rapport!”, “Goed zo!”, “ Wat ben jij flink!” en ga zo maar door.

Ze geven weer wat wij (ouders, opvoeders, leerkrachten) VINDEN van iets, en toch zegt het niets over het kind zelf. Het gaat hier vaak over een ‘JIJ-boodschap’. (“ Je bent een snelle zwemmer”, “ Je bent een slimme jongen.”, “Je bent een flink meisje.” …)

Een tijdje geleden was er in de media wel wat commotie rond het geven van complimenten en dat te véél complimenten schadelijk zouden zijn. Dat klopt wanneer het gaat over ‘oordelen’. Te veel positieve oordelen zorgen voor een té positief zelfbeeld wat dan weer mogelijk agressie in de hand werkt (dr. Sander Thomaes), daarnaast maakt het geven van (te) veel positieve oordelen iemand hiervan erg afhankelijk. Hij of zij heeft dan altijd iemand anders nodig om door te zetten en in zichzelf te geloven. Bij kinderen herkennen we dit soms aan het vragen naar een compliment ( of positief oordeel) : “Ben ik nu flink?”, “ Ben ik nu goed aan het werken?” …

Zo’n compliment (of oordeel) kan de ontvanger erg gemakkelijk verwerpen of ontkennen. Iets wat de meeste volwassenen vast ook wel herkennen. Denk maar eens aan het laatste compliment dat je kreeg over die mooie trui of leuke blouse … “oh, die heb ik al lang hoor”, “goh, dat is een koopje geweest eigenlijk.”…

Wanneer we iemand een compliment geven, is ons doel eigenlijk dat we WAARDERING UITEN over die persoon. Diens eigenwaarde zal hierdoor vergroten en zijn zelfbeeld zal verbeteren. Om dit echt te bereiken is het belangrijk dat we leren hoe we ‘effectief’ complimenten kunnen geven en dus niet in de val trappen van het oordelen. Dit moet dus best doordacht gebeuren.

Een doordacht en dus goed compliment vertrekt vanuit een IK-boodschap. Je beschrijft wat je ziet of hoort, koppelt de vervulde behoefte van jezelf eraan en welk gevoel dat jou geeft.

‘ Ik zie dat je je speelgoed helemaal alleen opruimde! Dat heeft me erg goed geholpen ( behoefte = hulp) en maakt me heel blij! (gevoel = blij)’

‘Je vraagt netjes aan je broer om mee te spelen en daardoor komt er geen ruzie en blijft de sfeer hier in huis gezellig (behoefte = leuke sfeer), hierdoor ben ik erg ontspannen (= gevoel)”.

Bij kinderen is het erg belangrijk dat zij leren wat hun kwaliteiten zijn, het zorgt voor een goed en positief zelfbeeld en leert hen deze inzetten op momenten dat het misschien wat moeilijker gaat. Het uiten van waardering ( dus het geven van goede complimenten) draagt hier zeker toe bij en zal ook de innerlijke (intrinsieke) motivatie van een kind vergroten om meer van dit gedrag te stellen.

Tracht bij het geven van een compliment ook te vermijden je kind te vergelijken met andere kinderen. “ Je kan al net zo goed fietsen als je broer.” Of “ Je bent sneller dan de rest van je team.” zal kinderen eerder leren dat ze altijd in competitie moeten gaan met anderen maar het leert hen niets over de progressie die ze zelf maakten. “Ik zie dat het fietsen al veel vlotter gaat dan vorige keer, je hebt goed doorgezet en daardoor ben je weer wat beter geworden. ”. Vergeet hierbij ook niet dat sommige dingen die wij erg vanzelfsprekend vinden ( bv hoofdrekenen) dit voor onze kinderen niet zo is. Waardeer dus ook de kleine stapjes die ze zetten.

Pubers zijn dan weer wat lastiger om te complimenteren. Ze zijn erg streng voor zichzelf en rekenen zichzelf af op elk detail. Ze hebben vaak ook een erg wankel zelfbeeld en zelfvertrouwen. Reden te meer dus om ook hen geregeld van een compliment te voorzien en onze waardering te uiten. Het zijn echter niet altijd de makkelijkste persoontjes om een compliment te geven, ze zitten er niet op te wachten dat je hen in het bijzijn van hun vrienden de hemel in prijst en je kan er ook maar best voor zorgen dat je compliment écht en gemeend is, want de meeste pubers doorprikken het meteen als dit niet zo is. Uiteraard kan je hen dan weer op een subtiele manier van waardering voorzien, bv door een compliment te versturen via Whats App of Snap Chat of met een briefje op hun werktafel of bed . En ook voor deze doelgroep geldt dezelfde regel : zorg ervoor dat je complimenten gericht zijn op het gedrag van je kind en concreet genoeg.

‘Een compliment geeft mensen vleugels’.

Wanneer is het belangrijk dat je een compliment geeft? Wel, denk daarbij eens aan jezelf, wanneer krijg je ZELF graag een compliment, een schouderklopje, waardering voor wat je doet? Waarschijnlijk als je iets deed wat je moeilijk vindt en zeker wanneer het toch lukte, of wanneer je jezelf een beetje down voelt en wel een opkikkertje kan gebruiken. En vergeet ook niet al die keren dat je iets doet dat de ander zó als vanzelfsprekend ziet of je je echt inzette voor iets. En natuurlijk wanneer we zelf trots zijn op iets. Dat geldt dus voor iedereen, groot en klein.

Laten we dus samen zorgen voor sterke mensen met een positief zelfbeeld en gericht onze waardering uiten!

Je las dit artikel tot het einde, dat vroeg waarschijnlijk best wat inspanning en inzet. Ik voel me hier verheugd en gewaardeerd door. Dankjewel !

Be(e) Positive

Pascale Bruynseels